आजपासून पितृ पक्ष सुरू; जाणून घ्या श्राद्ध पद्धत, विधी आणि पिंडदानाचे महत्त्व..!

💁🏻‍♂️ हिंदू धर्मात पितृ पक्षाला खूप महत्त्व आहे. त्यामुळे आपल्या पूर्वजांच्या आत्म्याला शांती लाभावी यासाठी पितृपक्षात तर्पण आणि श्राद्ध केले जाते. हिंदू धर्मानुसार असे मानले जाते की, जर पितरांसाठी श्राद्ध केले तर पितर आपल्या वंशजांना आशीर्वाद देतात, ज्यामुळे घरात सुख-समृद्धी येते.

👉🏻• यावर्षी पितृपक्ष 10 सप्टेंबरपासून सुरू होत असून रविवारी, 25 सप्टेंबरला पितृपक्षाची समाप्ती होईल. हिंदू कॅलेंडरनुसार भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या पौर्णिमेच्या दिवशी पासून कृष्ण पक्षातील अमावास्येपर्यंतच्या कालावधीला पितृपक्ष पंधरवडा तसेच श्राद्धपक्ष म्हणतात. या दरम्यान पिंड दान आणि तर्पण हे तारखेनुसार केले जातात. पितरांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी या दिवसांत श्राद्ध आणि तर्पण केले जाते. असे मानले जाते की, पितृपक्षातील श्राद्ध विधीने पितरांना मोक्ष मिळतो.

🍛 *पाच विशेष प्रकारच्या जीवांना भोजन देण्याचा नियम*

शास्त्रानुसार पितृपक्षात श्राद्धासाठी तयार करण्यात आलेल्या पाच विशेष प्रकारच्या जीवांना भोजन देण्याचा नियम आहे. यासाठी सर्व प्रथम ब्राह्मणांसाठी शिजवलेले अन्न पाच भागांमध्ये काढून सर्वांचे वेगवेगळे मंत्र जपत, प्रत्येक भागावर अखंड ठेवून पंचबली अर्पण केली जाते.

पिंडदान आणि तर्पण पद्धत काय आहे ?

● पितृपक्षात पितरांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी श्राद्ध केले जाते.

● पिंडदान आणि तर्पण श्राद्ध पक्षाच्या दिवसात कोणत्याही दिवशी करता येते.

● श्राद्ध कालावधी या वर्षी 25 सप्टेंबर रोजी संपणार आहे.

● श्राद्धाच्या दिवशी कुटुंबातील ज्येष्ठ व्यक्ती स्नान करून कुश गवताची अंगठी घालून नवीन वस्त्रे परिधान करतात.

● एक लाकडी टेबल पांढऱ्या कापडाने झाकून दक्षिणेकडे तोंड करून ठेवलेले असते.

● ज्यावर पूर्वजांचे छायाचित्र ठेवलेले असते.

● या विधीत काळे तीळ आणि जवसच्या बियांचा उपयोग केला जातो.

● पिंड पूर्वजांना तांदूळ किंवा गव्हाच्या गोळ्यांच्या रूपात अर्पण केले जातात.

● पिंड हे मध, तांदूळ, गहू, बकरीचे दूध, साखर आणि तूप यापासून बनवले जाते.

● यानंतर जल, मैदा, जवस, कुश आणि काळे तीळ मिश्रित तर्पण अर्पण केले जाते.

● श्राद्ध आणि तर्पण विधी झाल्यानंतर गरीबांना अन्नदान केले जाते.

🚫 पितृ पक्षामध्ये व्यसन आणि मांसाहार पूर्णपणे वर्ज्य मानला जातो आणि श्राद्ध पक्षात मांगलिक कार्य वर्ज्य मानले जाते.

🕛दुपारी 12 ते 1 वाजेपर्यंत श्राद्धाची वेळ योग्य मानली जाते. पितृ पक्षात गायत्री मंत्र, आणि ‘ॐ सर्व पितृदेवताभ्यो नमरूए ॐ नमो भगवते वासुदेवाय’ या मंत्राचे पठण करावे.

लक्षात ठेवा या गोष्टी..↓

1. शास्त्रानुसार पितृ पक्षामध्ये पितर कोणत्याही रूपात घरामध्ये येऊ शकतात. त्यामुळे घराच्या दारात आलेल्या कोणत्याही प्राणी किंवा व्यक्तीचा अपमान होता कामा नये. उंबरठ्यावर आलेल्या प्रत्येकाला खायला दिले पाहिजे आणि त्याचा आदर केला पाहिजे.

2. पितृ पक्षात हरभरा, मसूर, जिरे, मीठ, मोहरीच्या हिरव्या भाज्या, बाटली आणि काकडी यासारख्या गोष्टींचे सेवन टाळावे.

3. तीर्थक्षेत्रातील पितरांचे तर्पण आणि श्राद्ध यांचे विशेष महत्त्व आहे. गया, बद्रीनाथ किंवा प्रयाग येथे श्राद्ध केल्याने पितरांना मोक्ष प्राप्त होतो, असे मानले जाते. याशिवाय ज्या लोकांना विशिष्ट ठिकाणी श्राद्ध करायचे नाही, ते घरातील कोणत्याही पवित्र ठिकाणी करू शकतात.

4. पितृ पक्षात संध्याकाळी, रात्री किंवा पहाटे श्राद्ध केले जात नाही. हे नेहमी दिवसा केले जाते.

5. पितृ पक्षात विधी करणाऱ्या व्यक्तीला केस आणि नखे कापूस मनाई आहे, याशिवाय त्याने दाढीही कापू नये.

6. पितृ पक्षात कोणतेही शुभ कार्य करणे किंवा नवीन वस्तू खरेदी करणे वर्ज्य आहे.