प्लास्टिकमुळे जन्मजात आजार होण्याचा धोका: बाटलीबंद पाण्यात 2.5 लाख प्लास्टिकचे कण, यांमुळे फुफ्फुसे खराब होतात

खान्देश दर्पण 24x7 वृत्तसेवा -

तुम्ही झोपेतून उठता तेव्हा तुमच्या पलंगावर, आजूबाजूला प्लास्टिक पडलेले तुम्हाला दिसते. तुमच्या आजूबाजूलाही प्लास्टिकचे ढीगच ढीगच दिसतात. हवेतही प्लास्टिकचे कण तरंगत असल्याचे पाहिल्यावर मात्र हद होते. जो प्रत्येक श्वासासोबत तुमच्या आत जात असतो. हे सर्व तुम्हाला काल्पनिक वाटेल, पण हे सत्य आहे. जर आपण सूक्ष्म आणि नॅनो प्लास्टिक आपल्या डोळ्यांनी पाहू शकलो असतो, तर हे दृश्य सारखेच असते.

शेकडो वर्षांपासून प्लास्टिक आपल्या वातावरणात जमा होत आहे. त्याचे प्रमाण इतके वाढले आहे की, या प्लास्टिकपासून तुमच्या जीवाला धोका आहे. अन्न, पाणी, हवा या सर्व गोष्टींमध्ये प्लास्टिक दडलेले आहे.

अन्न, पाणी, हवा यांत प्लास्टिक कसे गेले, असा प्रश्न पडू शकतो. नीट विचार करा, तुमच्या दैनंदिन वापराच्या सर्व वस्तू प्लास्टिकमध्ये पॅक केलेल्या आहेत. चिप्सची पाकिटे, स्वयंपाकघरातील वस्तू, पाण्याच्या बाटल्यांपासून ते चहाच्या पिशव्यांपर्यंत सर्व काही प्लास्टिकमध्ये पॅक केलेले आहे. या प्लास्टिकचे बारीक तुकडे होतात आणि हळूहळू या गोष्टींचा समावेश होतो.

माणूस पाण्यात विष कालवतोय

दरवर्षी 2000 ट्रक कचऱ्याएवढे प्लास्टिक फेकल्या जात आहे.
हा कचरा समुद्र, नद्या, तलावांमध्ये साचतोय.
हा कचरा 2 ते 25 दशलक्ष टन प्लास्टिकच्या बरोबर आहे.

जाहिरात

तुमच्या पाण्याच्या बाटलीत 2.5 लाख प्लास्टिकचे कण आहेत.

यासंबंधीचा अहवाल समोर आला आहे. प्रोसिडिंग्ज ऑफ द नॅशनल ॲकॅडमी ऑफ सायन्सेस नावाच्या संस्थेने यावर काम केले आहे. संपूर्ण अभ्यास तुमच्या प्लास्टिकच्या बाटलीभोवती फिरतो. जे तुम्ही ऑफिसला जाताना किंवा फिरायला बाहेर जाताना तुमच्यासोबत घेतात. तर कधी कधी तुम्ही या बाटलीचा वापर घरीही करतात.

यामध्ये एका नवीन तंत्रज्ञानाची मदत घेण्यात आली आहे. ज्याला स्टिम्युलेटेड रमन स्कॅटरिंग मायक्रोस्कोपी म्हणतात. या यंत्राचे डोळे आणि गणित दोन्ही टोकदार आहेत. प्रथम ते सर्वात लहान प्लास्टिकचे तुकडे शोधते आणि नंतर त्यांची गणना करते. या यंत्राने सांगितले आहे की, एक लिटर पाण्यात प्लास्टिकचे सुमारे 2 लाख 40 हजार अत्यंत बारीक तुकडे आहेत. त्यात टॉप 10 ब्रँडेड पाण्याच्या बाटल्यांचा समावेश असताना हीच परिस्थिती आहे.

कोलंबिया विद्यापीठातील पर्यावरण रसायनशास्त्रज्ञ आणि या अभ्यासाचे लेखक बीजान यान म्हणतात, 'आधी आम्हाला याबद्दल काहीही माहिती नव्हते. या अभ्यासाने नवीन दरवाजे उघडले आहेत.

जाहिरात

मायक्रोप्लास्टिक्स आणि नॅनोप्लास्टिक्स किती मोठे आहेत?

मायक्रोप्लास्टिकचा आकार सोप्या भाषेत समजून घ्या, जर तुमच्या बेडशीटवर उंदीर कुरतडले, तर त्याचे 10 लाख तुकडे होतील. मग त्याचा एक तुकडा मायक्रोप्लास्टिकच्या बरोबरीचा असेल. नॅनोप्लास्टिकच्या आकाराची कल्पना करणेही अवघड आहे, त्या बेडशीटचा एक अब्जांश भाग.

मानवाने केलेला विकास त्यालाच महागात पडतोय

दरवर्षी, मानव जगभरात 400 दशलक्ष मेट्रिक टन प्लास्टिक तयार करत आहे. त्यापैकी 3 कोटी टनांहून अधिक प्लास्टिक पाण्यात किंवा जमिनीत फेकले जात आहे. प्लास्टिक नष्ट होत नाही, मग ते जाते कुठे? ते हवेद्वारे आपल्या श्वासात प्रवेश करते, मातीत मिसळते, पिके, झाडे आणि शेवटी आपल्या अन्नात प्रवेश करते. एकंदरीत, आपण निर्माण केलेला राक्षस वळसा घालून आपल्याला नष्ट करतोय.

प्लास्टिकमुळे या आजारांचा धोका

ल्युकेमिया
लिंफोमा
मेंदूचा कॅन्सर
ब्रेस्ट कॅन्सर
प्रजनन क्षमता कमी होणे

यामुळे तुमच्या आरोग्याला हानी पोहोचते

ज्या इलेक्ट्रॉनिक उपकरणात तुम्ही ही बातमी वाचत आहात, तुमचे कपडे, चप्पल किंवा शूज, तुमचा बिछाना, सर्वकाही प्लास्टिकने भरलेले आहे. मानवी क्षेत्र सोडून इतर अनेक ठिकाणी ते पोहोचलेले आहे. इराणच्या वाळवंटात, अंटार्क्टिकाच्या बर्फात आणि एव्हरेस्टच्या शिखरावरही प्लास्टिक सापडले आहे. त्यामुळे आपण अत्यंत सावध असणे आवश्यक आहे. कारण प्लॅस्टिक हे पर्यावरण आणि तुमचे आरोग्य या दोघांसाठीही मोठा धोका आहे.

जाहिरात

प्लास्टिक फुफ्फुसांसाठी मोठा धोका आहे

आपल्या श्वासात विरघळणारे प्लास्टिक आपल्या फुफ्फुसांना खूप हानी पोहोचवत असल्याचे अनेक संकेत मिळाले आहेत. हे प्लास्टिक दीर्घकाळ साचत राहिल्यास काय होईल यावर शास्त्रज्ञ संशोधन करत आहेत? पर्यावरणात असलेले हे प्लास्टिक आपल्या आरोग्याशी कसे खेळत आहे, याकडे काही अभ्यास सूचित करतात.

प्लास्टिकचे कण फुफ्फुसातून मेंदूपर्यंत पोहोचतात

फुफ्फुसाच्या कर्करोगाच्या रुग्णांच्या नमुन्यांमध्ये प्लास्टिकचे छोटे कण आढळून आले आहेत
प्लास्टिक किंवा फायबर उत्पादनात काम करणाऱ्या लोकांची फुफ्फुसे झपाट्याने खराब होत आहेत.
प्लास्टिकचा अतिरेक झाल्यामुळे फुफ्फुसांवर सूज येत आहे.
प्लास्टिकमध्ये असलेले विषारी पदार्थ मानवी मेंदूपर्यंत पोहोचून त्याचे नुकसान करत आहेत.

जाणून घ्या डॉक्टर काय म्हणतात?

दिल्लीतील सत्यवाडी राजा हरिश्चंद्र हॉस्पिटलचे ज्येष्ठ निवासी डॉ. परव शर्मा यांनी प्लास्टिकच्या दुष्परिणामांविषयी सांगितले. प्लास्टिकमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या सर्वच गोष्टी गंभीर आजारांना आमंत्रण देत असल्याचं ते सांगतात. त्यांनी स्पष्टपणे याबद्दल सांगितले आहे-

यामध्ये असलेले शिसे, पारा आणि कॅडमियममुळे जन्मजात विकार होऊ शकतात.
त्यात बीपीए बिस्फेनॉल ए हे घातक विष असते, जे झाडे, झुडपे आणि पिकांना हानी पोहोचवते.
ते म्हणाले की, प्लास्टिकच्या अतिवापरामुळे दमा आणि फुफ्फुसाचा कर्करोग होतो.
अन्नाद्वारे पचनसंस्थेपर्यंत पोहोचते, ते यकृत आणि मूत्रपिंडांना नुकसान पोहोचवते.
अन्नामध्ये प्लास्टिकचा वापर प्रथम हवा आणि नंतर रक्ताद्वारे येतो आणि तो मेंदूला नुकसान करत आहे.

जाहिरात

सावदा शहरातील आणि सावदा शहर परिसरातील
एकमेव व्यावसायिक संगणक
(Special Tally - Off Line Education) शिक्षण इन्स्टिट्यूट,

प्लास्टिकला घरी रिप्लेस कसं करायचं?

प्लास्टिकचे धोके टाळण्यासाठी राष्ट्रीय आणि जागतिक स्तरावर अनेक संस्था कार्यरत आहेत. त्याचा परिणाम दिसायला वेळ लागेल. तोपर्यंत तुमची मोठी हानी झालेली असेल. त्यामुळे तुमच्या स्तरावरही काही काम करावे लागेल. याची सुरुवात तुमच्या घरापासून व्हायला हवी.

स्वयंपाकघरात प्लास्टिकच्या डब्याऐवजी जार वापरा, तुम्ही स्टेनलेस स्टीलही आणू शकता.
प्लास्टिकच्या आवरणांऐवजी सिलिकॉन रॅप्स किंवा सिल्व्हर फॉइल वापरा.
प्लॅस्टिक कंघी आणि ब्रशेस ऐवजी लाकडाच्या ब्रशेस आणि कंगवा वापरा.
बाजारात नेहमी कापडी शॉपिंग बॅग घेऊन जा.
प्लास्टिक घासणाऱ्या वस्तू किंवा स्क्रबर्सच्या जागी नैसर्गिक स्क्रबर लावा.
प्लास्टिकच्या पिशव्यांमध्ये कचरा भरण्याऐवजी डब्यात ठेवा.

जाहिरात